(Levens)Testament
Verschil tussen Testament en Levenstestament
Het verschil tussen een “gewoon testament” en een levenstestament is, dat in een testament wordt vastgelegd wat er na het overlijden met iemands nalatenschap moet gebeuren. Een testament treedt pas in werking als iemand overlijdt, terwijl een levenstestament tijdens het leven ingaat en is bedoeld voor de situatie waarin men zelf niet meer in staat is om te handelen. Steeds meer mensen weten de weg naar de notaris te vinden om hun levenstestament te laten opmaken. Het levenstestament biedt de mogelijkheid om de regie te houden over het leven, ook als iemand niet meer zelfstandig kan handelen vanwege ziekte of ongeval. In een levenstestament geeft iemand een volmacht aan een of twee personen in wie hij of zij het volste vertrouwen heeft. Deze vertrouwenspersoon(en) mag/mogen in zijn of haar naam bepaalde financiële handelingen verrichten, bijvoorbeeld het regelen van bankzaken en het doen van belastingaangifte. Daarnaast kan in het levenstestament worden vastgelegd wat er in bepaalde situaties moet gebeuren. Zoals wel of niet behandelen bij ziekte en wensen ten aanzien van het levenseinde. Het levenstestament biedt ook ruimte voor hele praktische zaken, zoals de verzorging van huisdieren.”
Financieel misbruik
Volgens de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie is het geregistreerde levenstestament een goede waarborg tegen financieel misbruik, mits daarin is vastgelegd dat de vertrouwenspersoon ook verantwoording moet afleggen aan een toezichthouder. Regelmatige, officiële verantwoording over de stand van de financiën verkleint het risico op ongeoorloofde uitgaven. Het is om die reden verstandig om in het levenstestament altijd een toezichthouder te benoemen. Steeds meer notarissen vervullen binnen dit toezichthouderschap een actieve rol. Er is een toenemende behoefte bij mensen om regie te houden in geval van verminderd verstandelijk vermogen of bij ziekte. De gedachte dat zaken voor de toekomst geregeld worden zoals mensen dit zelf willen, geeft rust en ontzorgt. Het geregistreerde levenstestament met volmachten en toezichthouder is daarbij de beste garantie. Zeker wanneer binnen de familie en de omgeving breed bekend is dat een levenstestament is geregistreerd”. Uit een onderzoek van een aantal jaren geleden, blijkt dat financieel misbruik van ouderen in veel gevallen wordt gepleegd door naaste familie, zoals kinderen en kleinkinderen.
Registreren van het LevensTestament
Sinds april 2013 heeft iedereen de mogelijkheid om zijn/haar levenstestament via het Centraal Levens Testamenten Register (CLTR) te laten registreren. Dit doet de notaris die de akte heeft opgesteld. Uitsluitend (kandidaat-)notarissen kunnen het CLTR digitaal raadplegen. Hebt u nog vragen, dan kunt u bellen met het Centraal Levenstestamentenregister: 0900-114 4 114 (25 ct. per minuut, op werkdagen van 9-12 uur en 13.30-16 uur).
Centraal Testamenten Register
In een testament staat wie de erfgenamen van de overledene zijn. Als u wilt weten of een overledene een testament heeft gemaakt en waar dat is, kunt u of kan uw notaris contact opnemen met het Centraal Testamentenregister (CTR). In het CTR wordt geregistreerd wie een testament heeft opgemaakt, op welke datum en bij welke notaris. Als particulier of instantie kunt u kosteloos zelf nagaan of de overledene een testament heeft. Dat kan in de meeste gevallen via een digitale aanvraag. U kunt alleen een aanvraag indienen ten aanzien van een overleden persoon. Alleen testamenten die in Nederland zijn opgemaakt, worden in het CTR geregistreerd. Over de inhoud van een testament is bij het CTR niets bekend.
Hiervoor dient u een afspraak te maken met een notaris.
Testament opzoeken...
Een testament opzoeken kan en moet bij het Centraal Testamentenregister.
Dit kan op twee manieren:
• online opzoeken of een overledene een testament heeft. Dit kan bij testamenten van mensen die na 1975 zijn overleden, in Nederland woonden en hier ook zijn overleden. Als er een testament is, zijn hier ook de gegevens te vinden van de notaris die het testament heeft opgemaakt. Die kan het testament dan opvragen.
• gratis schriftelijk vragen of een overledene een testament heeft. Hiervoor is een kopie nodig van het uittreksel uit het overlijdensregister.
Sinds december 2012 is het mogelijk om via het CTR ook inlichtingenverzoeken te doen in testamenten-registers van andere Europese landen. Hierdoor weet je of er in een ander land een testament staat geregistreerd. Voor meer informatie kunt u terecht bij uw notaris!
Extra nabestaanden informatie...
Wie zijn de erfgenamen?
Bekijk wie de erfgenamen zijn en wijs een eventueel een gevolmachtigde aan. Indien alle erfgenamen bevoegd zijn om de nalatenschap af te wikkelen, is het wellicht verstandig om een gevolmachtigde te benoemen zodat niet voor elke handeling een handtekening van alle erfgenamen vereist is. De overledene kan ook in zijn/haar testament al iemand hebben aangewezen die bevoegd is om de erfenis af te wikkelen (zgn. executeur testamentair). Voordat een gevolmachtigde of executeur testamentair de nalatenschap mag afwikkelen, moet hij/zij bij de notaris een Verklaring van Erfrecht of Verklaring van executele aanvragen.
Informatie over een Verklaring van Erfrecht (VVE)
Zie de link hiernaast!
Internationale nalatenschap
Op 17 augustus 2015 is de Europese Erfrechtverordening (EEV) in werking getreden. Met de invoering van deze EEV geldt één erfrecht bij de afwikkeling van een internationale nalatenschap. De EEV bepaalt ook dat slechts één Europese Verklaring van Erfrecht voldoet bij de afwikkeling van een nalatenschap.
In zo’n Europese Verklaring van Erfrecht staat wie erfgenaam is en welk erfrecht van toepassing is op de nalatenschap. In Nederland geeft de notaris Europese Verklaringen van Erfrecht af. In andere landen geven óf de notaris of de rechtbank een dergelijke verklaring af.
Rechtskeuze
Met de invoering van de EEV geldt één erfrecht bij de afwikkeling van internationale nalatenschappen: Standaard zal het erfrecht van het land waar iemand woont (ook wel 'gewone verblijfplaats' genoemd) van toepassing zijn op de afwikkeling van zijn nalatenschap. Dit is het land waarmee diegene op het moment van overlijden de meeste binding had. Om te bepalen welk land dat is, telt bijvoorbeeld hoe lang en hoe vaak men in een land verbleef en in welk land zijn sociale leven of zijn gezinsleven zich afspeelde.
Men kan van deze standaard afwijken door in zijn testament te kiezen voor het erfrecht van het land van zijn nationaliteit. Dat heet een rechtskeuze. Een Nederlander kan in zijn testament dus de rechtskeuze maken voor Nederlands recht. Deze rechtskeuze is geldig in alle landen binnen de Europese Unie, behalve het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Ierland. Voor deze en nog veel meer belangrijke informatie kunt u terecht bij Metis Notarissen: Tel: 088 – 30 40 304. Zij zijn u graag van dienst.
Nabestaandenservice van PostNL
Met de Nabestaandenservice kunt u post geadresseerd aan de overledene laten doorsturen naar een ander adres. Het adres van de overledene wordt gratis opgenomen in het Nationaal Overledenen Register. Dit zorgt ervoor dat er geen geadresseerd reclamedrukwerk meer wordt verstuurd naar de overleden persoon. Kijk hoe het werkt op de website van PostNL, via naaststaande link.
